anasayfa
(Özel Dosya) 
Domates Bakteriyel Solgunluğu
(Etmeni Clavibacter michiganensis pv.michiganensis)
      Domates Bakteriyel Solgunluğu, domateslerin tahripkar hastalıklarından birisidir. 
Hastalığın Taşınma Yolu ve Gelecek Yıllara İntikali
      Hastalık etmeninin en önemli taşınma yolu tohumdur. Organik maddenin bulunmadığı salt toprakta iki üç haftadan fazla canlı kalamaz. Ama toprakta kök parçaları, gövde ve yaprak sapı parçaları gibi artıklar üzerinde genellikle 9-10 ay, hatta bazı durumlarda 1-2 yıl gibi uzunca süre canlı kalabilir. 
Hastalığın Gelişme Seyri ve Belirtileri
      Hastalık etmeni bakteri, tohum kabukları arasında, ya da embriyoda taşınır. Tohum çimlendiğinde buradan iletim demetlerine geçerek çoğalmaya başlar. Bakterinin buradaki çoğalmasını belirleyen en önemli faktör, sıcaklıktır. Gece sıcaklıklarının 18-20, gündüz sıcaklıklarının 28-30 derece olduğu hava şartları, bakterinin iletim demetleri içinde hızla çoğalmasını sağlar. Hele bu şartlar birkaç ay devam edecek olursa hastalığın çıkışı kaçınılmaz olur.
      Hastalığın ortaya çıkan ilk belirtisi, yaprakçıklardan biri, veya birkaçının solarak pörsüyüp sarkmadır.
014
Photo
Eğer hava biraz sıcak ve kuru ise, pörsüyüp sarkmak yerine yaprakçıklarda kurumalar oluşur.
      Hastalık etmeni bakteri, zamanla gövde, dal ve yaprak sapındaki iletim demetlerinde çoğalarak yandaki parankimatik hücrelere geçer ve oraları tahrip etmeye başlar. Dokularda hafif kahverengi sarı renk değişimi, kepeksi bir görünümle birlikte gövde içinde doku boşlukları oluşur. Bu durum, hafif soluk yeşil bir çizgi halinde gövde üzerinden de fark edilebilir. Bu kısımlara tırnakla bastırıldığında yumuşak oldukları görülür. Zamanla bu kısımlarda çatlamalar oluşur.
Bu gövde çatlamaları Domates Bakteriyel solgunluğu için tipiktir yalnız bu hastalıkta görülür. Domatesin diğer solgunluklarında görülmez. Ancak bu belirti seralarda pek belirgin olarak ortaya çıkmaz.
014
Gövdede, ve özellikle de yaprak saplarının gövdeye birleştiği yerlerin alt kısımlarda oldukça tipik olan bu çatlamalar, zamanla kanser yaralarına dönüştüğünden hastalığa Domates Bakteriyel Kanseri adı da verilmiştir.
016
Eğer havalar rutubetli giderse, bu kanser yaralarının üzerinden geçerek damlayan suların meyvelere ulaşması ile meyvelerde de küçük dairevi lekeler halinde tipik hastalık belirtileri ortaya çıkar.
Gövde, dal ve yaprak sapı iletim demetlerinde ilerleyen bakteri, zamanla meyvelerin içindeki tohumlara kadar ulaşır. Böyle enfekteli meyvelerin saplarında çatlamalar, ve şekillerinde bozukluklar meydana gelir. Meyvenin genellikle enfekteli tarafında gelişme olmaz.
014
Eğer bu meyvelerden  yaprak sapından başlayarak boyuna bir kesit alınacak olursa iletim demetlerindeki renk değişiminin tohumlara kadar ulaştığı çıplakgözle de görülebilir. 
014
Hastalığın Kontrolü için Ne Yapmalı?
      Hastalık etmeni bakterinin bir yıldan diğer yıla intikalinde en önemli unsur tohumdur. Bu nedenle çiftçilerimiz mutlaka güvenilir kuruluşlardan sağlayacakları temiz sertifikalı tohumları kullanmalıdırlar. Bunun mümkün olmadığı durumlarda ise tarlada hiç Hastalık belirtisi görülmeyen bitkilerden tohum alınıp bunlar kullanılmalıdır.
      Tohum nereden, nasıl sağlanırsa sağlansın mutlaka 25°C sıcaklıkta %l'lik Terramycin'le 6 saat süreyle ilâçlanarak ekilmelidir. Bunun için ekilecek tohumlar bir tülbende sarılır. Eczanelerden satın alınacak Terramycin Kapsül ilâcından 100 ml su içine 4 kapsül ilâç boşaltılır. Bu ilâcın her kapsülü 250 mg etkili madde ihtiva eder. Kapsüller elle açılmak suretiyle içindeki sarı renkli toz suya konularak iyice karıştırılır. İçindeki dolgu maddesi suda tamamen çözünmediğinden ilâcın bir kısmı zamanla dibe çökmektedir. Bu  yanıltıcı olmamalıdır. Tülbende sarılı olan tohumlar bu sarı renkli süspansiyon içine batırılarak yaklaşık 25°C oda sıcaklığında 6 saat bu şekilde bırakılır. Sonra çıkarılarak üç-beş kez musluk suyunda  durulanır. İyice sıkılarak tülbent açılır. Tohumlar bir gazete kâğıdı üzerine serilerek kurutulur. İstenildiği zaman ekilir. Fide yatağı hazırsa kurutmaya gerek kalmadan doğrudan doğruya da ekilebilir. 
      Terramycin ilâcının temin edilemediği yerlerde tohum1ar 25°C sıcaklıkta %1'1ik Streptomycin'1e  9 saat süreyle ilaçlanarak ekilmelidir. Bunun için eczanelerden  l g'1ık enjektabl kristalize Streptomycin sulphate ilâcı alınır. İlâçla birlikte bulunan fizyolojik su kullanılmaz, atılır. İçinde beyaz toz halinde ilâç bulunan diğer şişenin ağzındaki alüminyum muhafaza yırtılarak lastik tıpa açılır. Şişenin içindeki toz 100 ml su içine boşaltılır. Artık kalmaması için şişeye tekrar bir miktar su konularak iyice çalkalandıktan sonra tekrar boşaltılır. İyice karıştırılır. İlâcın tamamen eridiğinden emin olduktan sonra tülbende sarılı tohumlar elde edilen bu renksiz, berrak çözelti içine batırılır. 25°C'lik oda sıcaklığında 9 saat tutulduktan sonra çıkarılır. Durulanarak kurutulur ve ekilir.
      (Streptomycinle yapılan tohum ilaçlaması, aynı zamanda bitkilerin gelişmesini de teşvik etmektedir.)
      Sera şartlarında hastalığın görülmesi halinde de hastalığın bulaşmasını önlemek için hemen aşağıdaki önlemler alınmalıdır:
      1. Hastalık erken bir dönemde ortaya çıkmış ise hasta bitkiler derhal sökülüp seradan uzaklaştırılmalıdır. Çünkü bunlardan ileride herhangi bir ürün alınması mümkün değildir. Eğer hastalık çıkışı geç bir dönemde olmuşsa hasta bitkiler kırmızı bir bandla işaretlenerek bu bitkiler daima en son işleme tabi tutulmalıdır. 
      2. Koltuk almada, koltuk sürgünleri uçtan tutulup yana çektirilmek suretiyle koparılarak alınmalı, kesinlikle bıçak kullanılmamalı, veya dipten tırnakla koparılmamalıdır.
      3. Çok gerekli olmadıkça budama yapılmamalıdır. Budama yapılmak zorunda kalınırsa, budamalar, keskin bir maket bıçağının uç kısmıyla yapılmalı, her bitkiden diğerine geçerken bıçak, bele sokulacak bir kağıt havluyla kurulanmalı ve ispirto suyuna batırılmış bir süngerle silinmelidir.
      4. Budama ve Koltuk Alma işlemlerinden hemen sonra da, tüm bitkiler en geç 30-40 dakika içinde etkili bir ilaçla ilaçlanmalıdır. İlacın özellikle budama ve koltuk yaralarına değmesine özen gösterilmelidir.
      Farklı yerlerden gelen örneklerde ilaçların etkileri farklılık göstermektedir. Seranızdaki bakteriyel etmen üzerindeki en etkili ilaçları tespit için Antalya'da Tomurcuk Bitki Hastalıkları Kliniğine başvurunuz. Klinik hakkinda bilgi edinmek için aşağıdaki bağlantıyı tıklayınız.
Tomurcuk Bitki Hastalıkları Kliniği
      Genel olarak bütün bakteriyel hastalıklarda koruyucu bir önlem olarak sera giriş-çıkışlarına % 2' lik Göztaşı ile ıslatılmış sünger konulması, gezinti yollarının, tezgahların, beton satıhların, toprak işleme aletleri, budama araç ve gereçlerinin alkol, hipo, göztaşı mahlülü veya etkili ilaçlar kullanılarak dezenfekte  edilmesi tavsiye olunur.
anasayfa
Metin Kutusu: Clavibacter michiganensis pv. michiganensis ile ilgili ilave bilgi için anasayfadan Akademik Çalışmalar ve  Bilgibank.Tarım.t.2002'ye, bazı yerli ve yabancı kaynaklara ulaşabilmek için de Literatür.Bank'a başvurabilirsiniz.  Literatür.Bank, sitemizin sürekli gelişmekte olan bir kaynak bankası olup durmadan yeni ilavelerle genişlemektedir. Aradığınız kaynaklara şu anda ulaşamazsanız daha sonra tekrar başvurunuz.