5- Üretme.

Burada sadece üretme tekniğinde genel olarak nazari dikkate alınması gereken hususlara kısaca temas edilecektir.

a)Tohumla üretme:

Ekimden gelişmiş bitkiye kadar geçen kültür müddetinin uzun zamana ihtiyaç göstermediği ve çimlenme kabiliyetini haiz, iyi kalitede tohum elde etmenin kolay olduğu, çelikle üretme için elde yeteri kadar anaç bitkinin bulunmadığı, fazla miktarda bitki üretilmek istendiği ve nihayet yeni çeşitler elde etmenin bahis konusu olduğu hallerde yapılır.

Ancak ekilecek tohumların iyi kaliteli olmasına dikkat etmek gerekir. Ekim esnasında tohumlara verilecek asgari derinlik, genellikle tohum büyüklüğü kadardır. Çok ince, hafif tohumların ekiminde ise tohumların üzeri örtülmez, sadece üzerlerine düz bir tahta ile hafifçe bastırılır. Bu arada üst toprak tabakasının gayet ince elenmiş olmasına dikkat edilir. Sera ve salon süs bitkileri yetiştiriciliğinde genel olarak içerisinde muhtelif cinslere göre az çok farklı olan ve ekseriya bol miktarda dişli nehir kumu ile karıştırılmış harç bulunan ekim tavaları, ekim kasaları veya basık saksılara yapılır.

Ekim yapılacak tava veya saksılara harç konmadan önce genç fideciklerde kök çürümelerine engel olmak üzere saksının dip kısmında küçük saksı kırıkları veya çakıldan 1,5 - 2 cm yüksekliğinde bir drenaj tabakası teşkili uygundur. Ekim yapılacak toprağın vasat derecede rutubetli olmasına dikkat edilmelidir. Toprağın çok kuru olduğu hallerde çimlenme vuku bulamaz. Çok rutubetli ve ıslak olduğu hallerde ise tohumlar küflenir ve çürürler.

Ekim yapılırken tohumların toprağa homogen bir şekilde dağılması temin edilir ve üzerleri örtülür. Bilahare çok ince bir süzgü veya yapraklara su püskürtmede kullanılan pompa ile sulanır. Kasa veya tavaların üzeri cam ile örtülür ve hafifçe gölgelenir. Ekimi müteakip çimlenme vuku buluncaya kadar toprak rutubetli tutulur ve bilahare verilen su tedrici olarak azaltılır. Çimlenmeyi müteakip kasa veya saksıların üzerindeki cam kaldırılır ve kök çürümelerine engel olmak için toprağın fazla rutubetli ıslak tutulmamasına ve sulamanın öğleden önce yapılmasına bilhassa dikkat edilir.

Genç fidecikler yavaş yavaş daha serin, havadar ve aydınlık yerlere alıştırılırlar. Bu arada nispi rutubeti düşük seralarda kurumaları önlemek için fideciklere sık sık su püskürtülür. Genç fidecik devresinde su püskürtme fazla su vermeye daima tercih edilmelidir.

Ekim kasa veya tavalarında bir miktar gelişen fidecikler bir müddet sonra kasa, tava veya saksılara şaşırtılırlar. Fideciklerin ekim kasa veya tavalarında bulundurulacağı müddet bahis konusu bitkinin kuvvetli veya zayıf gelişen bir tür olmasına göre değişir. Ancak şaşırtma esnasında gerek ekim ve gerekse şaşırtma kasalarındaki toprağın kafi derecede rutubetli tutulmasına ve fideciklerin toprağı ile birlikte şaşırtılmasına dikkat edilir. Şaşırtılan fidecikler ilk bir iki hafta zarfında serada gölge, hafif sıcak bir yerde ve bu müddet sonunda ise daha serince, aydınlık, havadar bir yerde bulundurulurlar. Şaşırtma kasa veya saksılarında bir müddet gelişen bitkiler; süratli gelişen türlerde doğrudan doğruya küçük saksılara, yavaş gelişen türlerde ise çok küçük ( fincan ) saksılara, diğer şaşırtma tava veya kasalarına alınırlar. Ancak nihai saksılara alınan genç bitkilerin besin madde ihtiyacı fazla olduğundan bu maksatla kullanılacak harcın besin maddelerince zengin olmasına dikkat edilir. Şaşırtmada olduğu gibi saksıya alma esnasında da, gerek şaşırtma tava veya kasasında ve gerekse saksıda bulunan toprağın rutubetli bulundurulması gerekir.

b) Çelikle üretme:

Vejetatif üretme, sera ve salon süs bitkileri yetiştiriciliğinde tohumla üretmeye nazaran çok daha kolay, az zamana ihtiyaç gösteren ve bu bakımdan tercih edilen bir çoğaltma tarzıdır. Bilhassa iyi kalitede tohum temininin güç olduğu, tohumla üretmenin çok fazla zamana ihtiyaç gösterdiği hallerde ve zor tohum bağlayan bitkilerde çelikle üretmeye baş vurulur. Ancak Tradescantia, Impatiens gibi bitkiler çok kısa zamanda hatta su içerisinde köklendikleri halde, sera ve salon süs bitkilerinin çoğunun ancak sıcak yastıklarda, yüksek toprak ısısı ve nispi rutubette köklenebildikleri ve gelişme için uzun zamana ihtiyaç gösterdikleri unutulmamalıdır.

Çiçekli halde veya hasta olan, fena gelişme gösteren, anaçlık vasfını kaybetmiş çok yaşlı bitkilerden genel olarak çelik alınmaz. Zira böyle bitkilerden alınan çelikler ekseriya köklenme için uzun bir zamana ihtiyaç gösterdikleri gibi, bunlardan elde olunan bitkiler de genellikle iyi kalite özelliklere sahip nitelikte değildirler.

Çeliklerin bitkinin çok sert veya çok yumuşak dallarından alınması hatalıdır. Çok yumuşak dallardan alınan çelikler kolayca çürürler. Çok sert dallardan alınan çeıikler ise çok zor köklenirler veyahut da hiç köklenmezler.

Çelik alma genel olarak bitkilerin vejetasyon devresine geldikleri ve sürmeye başladıkları mevsim olup memleketimiz şartlarında şubat ile mart aylarıdır. Ancak bazı bitkilerden bütün yıl boyunca çelik almak mümkündür.

Çelikler alınış tarzlarına göre; dal veya gövde çelikleri, göz çelikleri, baş çelikleri ve yaprak çelikleri olmak üzere 4 grupta toplanır.

Çelik dikimi, içerisinde gevşek, geçirgen, hümüslü toprak ve bol miktarda dişli nehir kumu bulunan harçlara yapılır. Dikimi müteakip çelik tava, kasa veya saksılarının çok rutubetli tutulması, buna mukabil transpirasyonu mümkün mertebe azaltmak için çeliklere sık sık su püskürtülmesi, çelik tava veya saksılarının cam ile örtülmesi ve güneş ışınlarından korunmak üzere gölgelenmesi gerekir. Ancak toprağın çok fazla rutubetli tutulmaması muhtemel çürümelere engel olma bakımından önemlidir.

 Anasayfa
 Süs Bitkileri Giriş Sayfası

 Gelişme faktörleri
 Bakım Tedbirleri
 Başlıca saksı toprakları
 Yanlış bakımdan zararlanmış bitkiler
 Üretme
 Çiçek Pencere ve Vitrinleri